MOEILIJKE THEMA’S BESPREEKBAAR MAKEN

Moeilijke thema's bespreekbaar maken in de klas is een workshop voor onderwijspersoneel.

Begrenzen & Uitnodigen is een belangrijke theorie die aan bod komt tijdens de workshop. Hier lees je meer informatie over deze theorie.

Wat houdt het in?

Wanneer een leerling iets roept wat niet door de beugel kan en jij merkt dat jij of iemand anders door negatieve emoties overmand wordt, is het belangrijk om dit bespreekbaar te maken. Hoe doe je dat effectief zonder je relatie met deze leerling te verliezen en toch zoveel mogelijk neutraal en objectief te blijven?

Leon Meijs heeft een methodiek bedacht waarbij je in plaats van alleen te begrenzen en te straffen geadviseerd wordt om bij een extreme opmerking de leerlingen te wijzen op het effect van een soortgelijke opmerking op anderen. Tegelijkertijd laat je de deur wagenwijd open voor een betekenisvol gesprek met deze leerling en met je andere leerlingen.

Hoe?

Stel, een leerling roept ‘Alle Nederlandse vrouwen zijn hoeren’. Je kunt uit drie handelingswijzen kiezen:

1. Je zegt dat je zo’n opmerking niet vindt kunnen en je stuurt hem/haar de klas uit
2. Je besteedt geen aandacht aan de opmerking en gaat door met de les/discussie
3. (Begrenzen) Je zegt dat een dergelijke opmerking jou raakt, omdat je zelf een vrouw bent en je jezelf geen hoer vindt maar (Uitnodigen) dat je wel benieuwd bent naar waarom hij/ zij dat vindt. Hoe kom je aan deze mening?

Als je voor handelingswijze 3 kiest:

3b. (Delen) deel daarna wat hij/zij vindt in de rest van de klas. Zijn er andere mensen die dezelfde mening delen? Zijn er mensen die heel wat anders denken? En zo ga je door met open vragen stellen. Je vat samen en je verspreidt de meningen rond. Zelf mag je zeggen wat jij ervan vindt. Dat je er niet mee eens bent omdat het generaliserend is, maar dat je je ook soms zorgen maakt over.... Je stelt je kwetsbaar op.

3c. daarna zou je aan de klas kunnen vragen of we vinden dat we zo met elkaar willen omgaan: door te schelden, meningen over anderen te poneren die kwetsend kunnen zijn, te generaliseren etc.

Tijdens de workshop wordt er gebruik gemaakt van twee acroniemen, die worden ingezet als gesprekstechniek. Dit zijn de acroniemen LSD en OEN.

LSD staat voor Luisteren, Samenvatten en Doorvragen. Dit zijn drie belangrijke elementen om in te zetten in een gesprek. Door echt te luisteren, in plaats van zelf veel aan het woord te zijn, hoor je de ander en diens wens/behoefte. Door door te vragen ontdek je de vraag achter de vraag, je komt meer tot de kern. Uiteindelijk helpt het samenvatten om te checken of je de ander echt begrepen hebt en kom je tot de belangrijkte punten van het gesprek.

OEN staat voor Open, Eerlijk en Nieuwsgierig. Dit zijn drie belangrijke elementen om in te zetten in een gesprek. Een open, eerlijke en nieuwsgierige houding zorgt ervoor dat je oprechte interesse toont in het verhaal van de ander en je eigen vooroordelen achterwege laat. Ook voorkomt het dat je details in iemands verhaal gaat invullen, maar juist nieuwsgierig bent om daar achter te komen.

Beide gesprekstechnieken helpen dus om een meer diepgaand gesprek te voeren waarbij de ander zich meer gehoord en begrepen voelt.